Falja shëron dhe bashkon njerëzit

Artan Nati

Dy vjet pas atentatit, Gjon Pali II vizitoi qelinë e burgut të Ali Agca. Ai shkoi ta falte. Ata shtrënguan duart dhe u përqafuan me njëri-tjetrin. Agca puthi unazën e papës. Ndërsa Papa mbërriti në qelinë e Agca-s në burg në Itali, ai pa në sy vrasësin e tij të mundshëm, i shtrëngoi dorën dhe Agca puthi dorën e Gjon Palit II.

“Paqja e vërtetë nuk është vetëm një çështje strukturash dhe mekanizmash. Ajo mbështetet mbi të gjitha në adoptimin e një stili të bashkëjetesës njerëzore të karakterizuar nga pranimi i ndërsjellë dhe aftësia për të falur nga zemra. Ne të gjithë duhet të falemi nga të tjerët, kështu që ne të gjithë duhet të jenë gati për të falur. Kërkimi dhe dhënia e faljes është diçka thellësisht e denjë për secilin prej nesh,” tha Papa Gjon Pali II. Gjatë dimrit të vitit 2014, pasi u konvertua në të krishter, Ali Agca vizitoi varrin e Papës. Atje, ai la trëndafila të bardhë dhe u lut.

Të falësh nuk është të harrosh. Në shumë raste, është e pamundur të harrojmë ngjarje që ndikojnë thellë në jetën tonë. Ato i japin formë jetës sonë për mirë ose për keq.

Të falësh nuk do të thotë të falim veprat mizore të nazistëve ose të nacionalistëve serbë ose autorëve të tjerë. Por në disa raste, dhënia e amnistisë e pastron çështjen për viktimën. Çështja e drejtësisë është e ndarë nga çështja e faljes.

Ky koncept i faljes ka pak ose aspak të bëjë me dhunuesin. Ajo ka të bëjë gjithçka me nevojën e viktimave për t’u çliruar nga dhimbja që u është shkaktuar. Ky koncept i faljes nuk ka të bëjë me asnjë fe. Të gjithë njerëzit dëshirojnë të jetojnë pa dhimbjen dhe barrën e së kaluarës. Nëse është i kufizuar në një fe, atëherë disa njerëz nuk do të jenë në gjendje të falin.

Secili person mund të falë vetëm në emrin e tij. Nuk mund të falet në emër të të gjithë të mbijetuarve të Holokaustit ose spastrimeve etnike. Falja është një gjë shumë personale, por nëse ndihemi të shqetësuar dhe të lënduar duke mësuar për viktimizimin e të tjerëve, atëherë kemi të drejtë të ndërmarrim veprime.

Ish-senatori zviceran Dick Marty, i cili u bë i njohuri për raportin e tij në Këshillin e Evropës mbi krimet e supozuara të luftës, përfshirë trafikimin e organeve të kryera nga guerilët e Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, UÇK, vdiq të enjten në datën 28 dhjetor 2023 në Zvicër.

Marty, ishte një politikan i Partisë Demokratike të Lirë, autor i disa raporteve të rëndësishme ndërkombëtare për të drejtat e njeriut dhe anëtar i Asamblesë Parlamentare të Këshillit të Evropës. E gjithë kjo parathënie kaq e gjatë është për faktin se në shumë shkrime e komente të komunitetit shqiptar kryesisht në diasporë u përdor një gjuhë urrejtje ekstreme dhe fare e padenjë kundrejt senatorit Marty, që nuk e mendoj se është e denjë të citoj se si u shprehën kundër zotit Marty. Në se hetimet e senatorit Marty ishin apo jo të drejta dhe të vërteta, është temë tjetër,por ajo që doja të thoja, është fakti se ne synojmë të aderojmë në Europë dhe ne nuk mund të marrim drejtsinë në duart tona dhe duhet të besojmë te drejtësia europiane dhe institucionet e saj. Gjithashtu gjuha e përdorur ishte më e pakta jo e denjë. Mënyra e jetesës së Mandelës me falje është një shembull për të gjithë racën njerëzore. Emri i tij është sinonim i faljes. Mandela tha se “Falja çliron shpirtin, largon frikën. Kjo është arsyeja pse është një armë kaq e fuqishme.”

Kur jetojmë në një vend ku jeta jonë është në rrezik të drejtpërdrejtë, mendësia e mbijetesës lind dhe mbijetesa dhe falja nuk shkojnë së bashku. Ne mund të falim vetëm pasi dhuna të ketë mbaruar dhe viktima të jetë në paqe me mjedisin rrethues dhe dëshiron ta shërojë atë kapitull të jetës. Falja është proaktive dhe jo pasive. Ne bëhemi viktima në mënyrë të pavullnetshme, Pa falje jeta drejtohet nga një cikël i pafund inati dhe hakmarrjeje.

Falja sheron mendjen dhe jetën tonë, duke na lejuar ta shikojmë botën përmes vizionit të papenguar, të shohim bukurinë përreth nesh, të jemi të hapur ndaj përvojave të reja pozitive dhe të përqafojmë njerëzit e mrekullueshëm në botën e mrekullueshme që takojmë. Nëse nuk do të falnim, nuk do të mund t’i përjetonim këto ndjenja.

Falja është si një recetë ose ilaç për shëndetin dhe mirëqenien fizike. Nëse qëndrojmë të zemëruar, ky zemërim helmon jetën dhe shëndetin tonë. Falja për mendimin tim sjell qetësi, shërim, respekt, liri, paqe dhe dashuri. Le të shohim se çfarë sjell e kundëta: dhimbje, zemërim, hakmarrje dhe luftë. Falja ofron zgjedhjen për të jetuar në paqe dhe për të qenë të lumtur.