VATRA FEDERATION
Më 27 shtator të vitit 1540, Papa Pali III merr nën-juridiksion Urdhërin Jezuit – krijuar 6 vjet më parë nga Ingatius de Loyola, ushtar spanjoll i kthyer prift në gusht të vitit 1534.
Jezuitët e parë, Ignatius dhe gjashtë nga studentët e tij, u zotuan për varfëri dhe dëlirësi. Nëse udhëtimi në Tokën e Shenjtë nuk ishte i mundur, ata u zotuan se do t’i ofroheshin Papës për punë apostolike. Në pamundësi për të udhëtuar në Jerusalem për shkak të luftërave turke, ata shkuan në Romë për t’u takuar me Papën dhe për të kërkuar leje për të formuar një rend të ri fetar. Në shtator 1540, Papa Pali III miratoi skicën e Ignatius për Shoqërinë e Jezusit dhe lindi rendi jezuit.
Në Shqipëri ky urdhër filloi veprimtarinë nga gjysma e shekullit XIX, kur 3 priftërinj nga Siçilia mbërritën në Shkodër me mision. Që nga ajo kohë, Urdhëri Jezuit ka lënë gjurmë të dukshme në arsimin shqip në përgjithësi. Nga shkollat dhe seminaret Jezuite kanë dalë shumë figura të njohura të kulturës shqiptare siç janë Ndre Mjeda, Faik Konica, Luigj Gurakuqi, etj. Në vitin 1945, Mehmet Shehu gjatë një vizite në Shkodër kërkoi me force largimin nga vendi të priftërinjve të huaj jezuitë, si dhe arrestimin e të gjithë të tjerëve vendas. Shkollat dhe seminaret jezuite shumë shpejt u mbyllen, u plaçkitën; bibliotekat dhe pasuritë arkivore jezuite u dogjën ose u konfiskuan; shumë prej krerëve a pjesëtarëve të Urdhërit Jezuit u burgosën, u ekzekutuan ose vdiqën nën torturë. Veprimtaria jezuite në Shqipëri do të rilindte lirshëm vetëm pas 45 vjetesh, së bashku me besimet e tjera.
Urdhri i Jezuitëve luajti një rol të rëndësishëm në Kundër-Reformimin dhe përfundimisht arriti të konvertonte miliona njerëz në mbarë botën në katolicizëm.
