VATRA FEDERATION
Desara Beqari Gjonej mësuese dhe producente e emisionit në radio “kikiriki-shqip me fëmijë” në Vjenë të Austrisë, rrëfen ekskluzivisht për gazetën “Dielli”, Organ i Federatës Pan-Shqiptare të Amerikës VATRA, New York, ruajtjen e gjuhës e kulturës shqiptare dhe zhvillimin e mësimit shqip nëpërmjet radios si media me pjesëmarrjen e fëmijëve shqiptare në Vjenë dhe krijimin e një platformë komunikimi radiofonike më fëmijë shqiptarë kudo në botë. Me mësuesen Desara Beqari Gjonej bisedoi Editori i “Diellit” Sokol Paja.
TË MËSOSH GJUHËN SHQIPE NË MËNYRË ARGËTUESE
Metodikat që premtojnë për nxënësit sukses në të mësuar janë ata që fokusohen në projekte, në lëvizje gjatë mësimit, në bashkëpunim në grupe, në lojëra, në muzikë etj. Ne këtë e vërejmë më së miri te fëmijët tanë. Shpesh çuditemi sa shpejt dhe sa mirë e mësojnë ata psh. gjuhën angleze. Mirëpo po ta shohim me vemendje aty nuk ka asgjë për t’u çuditur. Ora e mësimit në gjuhën angleze është e tëra një argëtim i vërtetë dhe njëkohësisht çdo gjë është e mirëmenduar nga ana didaktikore. Muzika dhe bota kompjuterike, lojërat e ndryshme që fëmijët i bëjnë në gjuhën angleze në shkollë dhe në kohën e lirë i bën ata ta përceptojnë shpejt dhe ta duan këtë gjuhë. Ky është një koncept didaktikor që rekomandoj të ndiqet edhe nga mësuesit e gjuhës shqipe në mësimdhënien e shqipes me fëmijët shqiptarë që kanë lindur dhe po rriten në Diasporë. Metodika e mësimdhënies është diçka mjaft komplekse, të cilën mësuesit duhet ta zhvillojnë rregullisht dhe pa komplekse. Unë jam e bindur që vetëreflektimi dhe trajnimet e vazhdueshme të mësuesve na afrojnë kurdoherë ndaj suksesit që duam të arrijmë me nxënësit tanë.
NJË EMISIONI NË RADIO PËR FËMIJËT E DIASPORËS
Emisioni “kikiriki-shqip me fëmijë” u transmetua për herë të parë në qershor 2022 pas disa muajsh parapërgatije nga ana ime. Ai krijohet nën drejtimin tim nga disa fëmijë shqiptarë në Vjenë për fëmijët shqiptarë kudo në botë. Ky emision transmetohet në radion e lirë austriake Radio Orange. “kikiriki-shqip me fëmijë” është një emision gjithëpërfshirës, që do të thotë, ne flasim shqip në emision, jemi online dhe mund të dëgjohemi në tërë botën. Fëmijët shqiptarë anë e mbanë botës jo vetëm mund të na dëgjojnë, por ata mund të bëhen lehtësisht redaktorë të emisionit tonë, duke na dërguar inçizime të zërit me poezi, këngë ose kuriozitete dhe humor, të cilat ne i vendosim në emisionin tonë live. Emisionet tona prej qershorit 2022 gjenden edhe në arkivë, në faqen tonë të internetit.
Me fëmijët e radios unë takohem rregullisht një herë në javë dhe ne përgatitemi për emisionin që do të mbajmë live një herë në muaj, në të dielën e dytë të çdo muaji: ne ushtrojmë fjalorin, të shprehurin, bëjmë ushtrime zëri si dhe përcaktojmë temat për çfarë do të flasim. Pra emisioni në radio është në fakt produkti i punës dhe mësimit tonë.
Për fëmijët primare është që ata po argëtohen me projektin e radios dhe as që e vërejnë se realisht ata nga takimi në takim po përmirësojnë dukshën njohuritë e gjuhës shqipe. Gjithashtu edhe në shkollë këta fëmijë janë më të vetësigurtë në prezantime dhe gjatë referateve që mbajnë vazhdimisht në gjuhën e vendit. Ata dinë si t’i zgjedhin fjalët, si të rrinë, si ta nxjerrin zërin, si të flasin qartë dhe kuptueshëm dhe dinë si të thonë gjërat më të rëndësishme në një kohë të shkurtër.
EMISIONI PËR TË GJITHË FËMIJËT SHQIPTARË, KUDO NË BOTË
Ky emision dëgjohet në të gjithë botën dhe natyrisht falë internetit ne mund të arrijmë shumë dëgjues. Në faqen e internetit madje ka edhe materiale shtesë, fletë pune dhe lojëra online në gjuhën shqipe që janë krijuar nga unë enkas për secilin emision. Kështu pra, fëmijët nuk janë vetëm dëgjues pasivë, por ata mund të punojnë dhe mësojnë me materialet shtesë si dhe mund të bëhen redaktorët tanë aktivë. Kjo është një nismë që po pëlqehet dhe ndiqet gjithandej. Fëmijë shqiptarë nga disa vende na janë bashkuar si reporterë nga bota – ata jetojnë në Gjermani, Suedi, Itali dhe Shqipëri. Gjithashtu neve na dëgjojnë edhe në orën e mësimit të gjuhës shqipe në vende të ndryshme të Evropës dhe më gjërë. Emisioni është i njohur në shumë vende edhe falë mësuesëve të gjuhës shqipe dhe nëpërmes familjarëve që u rekomandojnë familjeve me fëmijë të moshave 5 – 15 vjeçare ta ndjekin këtë emision. Ky program ndiqet falas.
ARGËTIMI KËRKON SHUMËLLOJSHMËRI. PROJEKTI MË I RI…
Fokusi im është mësimi i nxënësve përmes argëtimit. Mirëpo siç e dimë argëtimi do shumëllojshmëri dhe nuk mbaron me kaq, prandaj as projektet nuk duhet të mbarojnë këtu. Projektit të emisionit në radio i bashkohet tani gazeta e parë në gjuhën shqipe për fëmijët e Diasporës. Ajo quhet “kikiriki-gaz(j)eta për fëmijë”, krijohet në Vjenë nën drejtimin tim nga disa fëmijë shqiptarë dhe lexohet në gjithë botën. Fjala “gaz(j)eta” mban në vete një lojë fjalësh – ne urojmë lexuesit tanë t’u shkojë jeta gaz e hare. Numri i parë i kësaj gazete u publikua më datë 28 nëntor 2023. Gazeta gjendet online dhe ofrohet falas – ajo mund të lexohet, shfletohet dhe madje mund të dëgjohet online.
RRËNJË DHE KRAHË
Me fëmijët e grupit “kikiriki-shqip me fëmijë” ne bëjmë edhe shfaqje për prindërit dhe publikun tonë të ftuar në sallë. Prindërit janë mbështetësit tanë më të mëdhenj dhe të rëndësishëm në këtë nismë. Shfaqja e ekipit tonë mbajtur në Vjenë, më datë 26.11.2023 me rastin e festave të nëntorit, ishte njëkohësisht edhe një festë donacioni, ku u mblodhën 430 Euro. Kjo shumë e dhuruar nga prindërit e fëmijëve “kikiriki-shqip me fëmijë” shkon e tëra në Fshatin SOS në Shqipëri në ndihmë të fëmijëve në nevojë – kjo ndodh përmes SOS Kinderdorf, Austri. Qëllimi ynë si prindër dhe si mësues është që fëmijët t’i njohin dhe t’i ruajnë rrënjët e tyre, mirëpo edhe të jenë më së miri të integruar në vendin ku kanë lindur dhe po rriten. Ndaj me grupin e fëmijëve “kikiriki-shqip me fëmijë” dhe me prindërit e tyre bëjmë edhe aktivitete të ndryshme që kanë lidhje me kulturën e vendit mikpritës, ku jetojmë. Tani në prag të vigjiljes së Krishtlindjes dhe Vitit të Ri ne pjekim biskota me fëmijët dhe i zbukurojmë ato siç është zakon në Austri. Gjithashtu ne takohemi edhe jashtë në qytet në tregun e madh të Krishtlindjeve dhe kalojmë një pasdite të bukur familjare shqiptare dhe vjeneze. Fëmijët e përjetojnë kështu gjuhën shqipe si një pjesë të bukur të idetitetit të tyre dhe e integruar natyrshëm në qytetin ku ato jetojnë. Fëmijët kuptojnë që këto dy kultura nuk e shtyjnë, por e mbështesin njëra-tjetrën për të nxjerrë në pah më të mirën tek secili prej nesh.
KUSH ËSHTË DESARA BEQARI GJONEJ?
Desara lindi dhe u rrit në Shqipëri, në qytetin e Shkodrës. Studimet e larta për Filologji Gjermane dhe Histori Arti i përfundoi në qytetin e Gracit në Austri, ndërsa studimet e larta për mësuese në shkollën fillore i përfundoi në Vjenë. Jeton me familjen e saj në Vjenë dhe punon në një shkollë shtetërore vjeneze. Në kohën e lirë Desara zhvillon projektet e saja që kanë lidhje me mësimin e gjuhës shqipe për fëmijë në mënyrë argëtuese.
